Ngày 13/06, trang BBC Tiếng Việt có bài viết với nôi dung các nguyên nhân khiến vụ xả súng ở Đắk Lắk xảy ra. Trong đó, tập trung 2 ý chính là về vấn đề di dân và cô lập Tây Nguyên. Đây là những nhận định chưa đúng và đủ.
BBC dẫn các số liệu từ năm 1976 và bồi thêm phát biểu của nhà văn Nguyên Ngọc về sự tăng nhanh dân số ở Tây Nguyên để quy kết rằng, người dân tộc thiểu số đang phải làm khách trên chính quê hương của họ.
Tuy nhiên trên thực tế, nếu so với năm 1976 thì hiện nay cộng đồng dân tộc thiểu số đang sinh sống tại Tây Nguyên vào khoảng 2.170.000 người (ước tính từ năm 2021), tức tăng 300%. Và cơ cấu cũng tăng từ 18 lên 52 cộng đồng các dân tộc. Bên cạnh đó, thời gian qua, trong 52 cộng đồng các dân tộc cũng đã có những người được tín nhiệm giao phó những vị trí lãnh đạo đảng, chính quyền một số tỉnh Tây Nguyên. Như Bí thư của tỉnh Đắk Lắk cả 4 nhiệm kì là các ông Y Luyện Niê Kdăm, Niê Thuật, Êban Y Phu đều là người dân tộc Ê Đê; Phó Giám đốc Công an tỉnh Gia Lai Ksor H’Bơ Khăp hiện nay là người dân tộc Gia Rai…
Hơn nữa, nói đến Tây Nguyên là nhắc đến nhà sàn, là cồng chiêng là những điệu múa quanh bếp lửa. Có nghĩa là bản sắc văn hóa nơi đây hàng chục năm qua vẫn được giữ gìn bởi chính 52 cộng đồng dân tộc. Những người giữ “linh hồn Tây Nguyên” đang tồn tại thế thì cớ gì nói họ làm khách?
BBC dẫn lời của Phil Robertson, Phó Giám đốc HRW – một tổ chức bất đồng chính kiến với Việt Nam để cho rằng, Việt Nam cô lập người dân sinh sống ở Tây Nguyên với cộng đồng quốc tế. Điều này trở nên vô lý khi chính BBC Tiếng Việt có thể phỏng vấn thông tin một người dân tại Đắk Lắk ngay sau khi sự việc xảy ra. Và thực tế, những gì diễn ra tại Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 8 đã phản biện rõ ràng điều ấy.
Trong tối ngày 13/06, chương trình thời sự của Đài truyền hình Việt Nam đã làm một đoạn tin ngắn về lời khai của các đối tượng trong vụ nổ súng ở Đắk Lắk. Và nguyên nhân khiến các đối tượng manh động, nổ súng bất chấp là từ lời hứa của kẻ đứng đầu là cho tiền và đưa họ ra nước ngoài để lo cho cuộc sống “sung sướng, tốt đẹp hơn”.