Hội đồng thẩm định và phân loại quốc gia phát hiện có hình ảnh đường lưỡi bò trong phim nên không cấp phép phát hành cho phim Barbie ở Việt Nam.

Ngày 3/7, ông Vi Kiến Thành – Cục trưởng Cục Điện ảnh cho biết bộ phim Barbie bị cấm chiếu tại các cụm rạp ở Việt Nam vì có cảnh “đường lưỡi bò” (tức đường chín đoạn – do Trung Quốc đưa ra, đòi chủ quyền phi pháp trên Biển Đông, bất chấp sự phản đối mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế).

Quyết định này được đưa ra sau buổi duyệt phim của Hội đồng thẩm định và phân loại phim Quốc gia. Trước đó, Barbie dự kiến ra mắt ở Việt Nam vào ngày 21/7.

Barbie là tác phẩm được lấy cảm hứng từ những cô búp bê Barbie do hãng Mattel phát triển và được coi là một trong những bước ngoặt quan trọng nhất trong ngành công nghiệp búp bê. Phim được đầu tư với kinh phí lên đến 100 triệu USD.

Bộ phim theo chân cô nàng Barbie (Margot Robbie thủ vai), sống trong thế giới Barbieland thơ mộng. Một ngày, mọi thứ đảo lộn khi cô bị loại khỏi Barbieland. Cô lựa chọn lên đường đến thế giới của con người để tìm hạnh phúc mới, với sự đồng hành của Ken (Ryan Gosling).

Phim do Greta Gerwig viết kịch bản và đạo diễn, có sự góp mặt của dàn diễn viên toàn sao như Margot Robbie, Ryan Gosling, Emma Mackey và Simu Liu.

Trước Barbie, một số bộ phim nước ngoài từng bị cấm phát hành ở Việt Nam vì có hình ảnh đường lưỡi bò.

Tháng 3/2022, Hội đồng thẩm định và phân loại quốc gia phát hiện có hình ảnh đường lưỡi bò trong phim nên không cấp phép phát hành Uncharted ở Việt Nam.

Năm 2021, Cục Phát thanh – Truyền hình và Thông tin điện tử (Bộ Thông tin – Truyền thông) đã có văn bản yêu cầu Netflix gỡ bỏ bộ phim Pine Gap. Bộ phim đã có hình ảnh đường lưỡi bò xuất hiện trong tập 2, và tập 3.

Tháng 8/2020, phim Madam Secretary (tựa Việt: Bà Ngoại trưởng) cũng gặp vấn đề tương tự. Sau khi Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử yêu cầu rà soát, gỡ bỏ, Netflix đã cắt cảnh có hình ảnh “đường lưỡi bò”.

Bộ phim Gửi thời thanh xuân ấm áp của chúng ta (Put Your Head On My Shoulder) chiếu vào tháng 7/2020 cũng bị cơ quan chức năng Việt Nam yêu cầu gỡ bỏ vì có các hình ảnh vi phạm chủ quyền Việt Nam.

 Chỉ sau 5 ngày, nhóm khủng bố “có tổ chức, rất manh động, liều lĩnh, man rợ và mất nhân tính” tấn công 2 trụ sở xã ở Đắk Lắk, sát hại 9 người đã bị bắt giữ toàn bộ. Phía sau cuộc truy quét này là sự mưu lược, quyết đoán của những người chỉ huy, sự dũng cảm can trường của cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân.

Vụ tấn công 2 trụ sở xã của huyện Cư Kuin làm 9 người chết, 2 người bị thương diễn ra lúc 1h ngày 11/6. Khi đó, nhóm khủng bố bắn, sát hại công an, cán bộ xã và người dân. Khi ô tô của công an huyện tiến vào khu vực trụ sở 2 xã Ea Tiêu và Ea Ktur, huyện Cư Kuin, nhóm người này bất ngờ lao ra xả súng bắn trả. Chúng bắt theo 3 người làm con tin, rồi chạy vào các rẫy cà phê và ngả đồi tạo nên một thế trận nguy hiểm cho lực lượng chức năng. Bộ Tư lệnh Cảnh sát Cơ động (K02) và Công an tỉnh Đắk Lắk cùng nhiều lực lượng triển khai truy bắt nhóm tội phạm đặc biệt nguy hiểm này.

Gần 1 giờ sau khi vụ khủng bố xảy ra, Thượng tá Diêm Công Toàn, Trung đoàn trưởng, Trung đoàn Cảnh sát Cơ động Tây Nguyên nhận được điện thoại của Thiếu tướng Lê Vinh Quy, Giám đốc Công an tỉnh Đắk Lắk về vụ tấn công. Ngay lập tức, Thượng tá Toàn điện báo cho Thiếu tướng Lê Ngọc Châu, Tư lệnh K02.

Buông điện thoại, ông Toàn lệnh 350 cán bộ chiến sĩ chuẩn bị tư trang, vũ khí hành quân về huyện Cư Kuin.

5h, 50 cán bộ chiến sĩ tinh nhuệ nhất của Đội đặc nhiệm Tiểu đoàn Cảnh sát Cơ động số 3 tại Đà Nẵng cũng nhận lệnh lập tức vào Đắk Lắk làm nhiệm vụ đặc biệt. Nhận thấy sự cấp bách, Thiếu tướng Lê Ngọc Châu xin ý kiến lãnh đạo Bộ Công an cho đội đặc nhiệm di chuyển bằng đường hàng không, thời gian tới Đắk Lắk chỉ còn 30 phút.

8h, đội quân tinh nhuệ nhất Tiểu đoàn Cảnh sát Cơ động số 3 đã có mặt ở sân bay quốc tế Đà Nẵng.

8h45, họ đổ bộ xuống sân bay Buôn Ma Thuột và nhanh chóng lên xe chuyên dụng tới thẳng hiện trường.

11h30, Tư lệnh K02 Lê Ngọc Châu cùng cấp phó là Đại tá Phạm Hữu Thinh từ Hà Nội vào tới Đắk Lắk cùng với lãnh đạo Công an tỉnh chỉ huy việc truy bắt các đối tượng phạm tội.

Bộ câu hỏi sắc gọn bóc đỡ nhóm khủng bố

Ban chỉ huy tiền phương được thành lập ngay tại hiện trường. Lực lượng của Bộ Tư Lệnh Cảnh Sát cơ động phối hợp với Công an tỉnh Đắk Lắk và các đơn vị nghiệp vụ của Bộ Công an lên kế hoạch hợp đồng tác chiến. Thiếu tướng Lê Ngọc Châu trực tiếp chỉ đạo Ban chỉ huy tiền phương, lấy lực lượng cảnh sát đặc nhiệm làm chủ công. Hệ thống liên lạc khẩn trương được lắp đặt với 3 cột phát sóng cao 60m dựng gấp ngay giữa đại ngàn và gần 400 thiết bị điện đàm, liên lạc được kết nối đến từng bộ phận, từng chiến sĩ.

Lực lượng công an dàn quân, tạo ra hàng chục mũi tấn công trọng yếu

350 CSCĐ của Trung đoàn Tây Nguyên phối hợp với công an địa phương tổ chức bao vây trên diện rộng, như một hàng rào khổng lồ ngăn chặn những kẻ khủng bố bỏ chạy, có thể tiếp tục gây hại thêm cho dân. Mặt khác, Thiếu tướng Lê Ngọc Châu cùng Phó Giám đốc Công an tỉnh Đắk Lắk Trần Bình Hưng dẫn theo đội đặc nhiệm và cảnh sát hình sự tiến sâu vào khu vực rẫy cà phê, đồi núi nơi họ nhận định có các đối tượng gây án mang theo con tin lẩn trốn.

Trong quá trình truy bắt, bộ câu hỏi nghiệp vụ ngắn gọn được Tư lệnh Lê Ngọc Châu truyền đạt đến từng chiến sĩ. Ông Châu yêu cầu: “Khi bắt được đối tượng lập tức đấu tranh lấy lời khai ban đầu ngay tại chỗ. Tập trung vào 2 câu hỏi: “Nhóm có mấy người, chạy hướng nào? Có bao nhiêu súng, đạn và các hung khí khác?”.

Việc đấu tranh khai thác nhanh đối tượng giúp cho các chiến sĩ có cơ sở để triển khai tiếp hướng truy bắt.

Lãnh đạo K02 yêu cầu lực lượng phá án phải đặt sự an toàn tuyệt đối tính mạng của cán bộ chiến sĩ và người dân lên hàng đầu. Nơi xảy ra vụ việc có địa hình khó khăn, hiểm trở nên việc tìm kiếm, truy bắt các đối tượng phải thực hiện kỹ càng, quyết liệt bằng 1 kịch bản đánh án chi tiết.

“Hành vi tội các của nhóm thủ ác đã cướp đi tính mạng của nhiều đồng đội, cán bộ và nhân dân của chúng ta. Các đồng chí phải chấp hành nghiêm túc phương án truy xét, bắt giữ và nhiệm vụ đã được phân công cụ thể cho từng tổ để không một ai phải hy sinh”, Tư lệnh Lê Ngọc Châu nhấn mạnh trước khi xuất quân.

Nhiều trang thiết bị tối tân và chó nghiệp vụ đã được điều tới hiện trường hỗ trợ lực lượng bao vây nhóm khủng bố.

Ngay trong ngày 11/6, với thế chủ động, công an tập trung xét hỏi từng nghi phạm vừa bị bắt giữ để lần ra manh mối những kẻ đồng phạm còn lại. Hết ngày đầu tiên, 16 đối tượng đã được di lý về Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đắk Lắk để phục vụ điều tra, mở rộng dấu vết của nhóm tội phạm.

Chặt đứt mắc xích liên lạc khai quật chiếc điện thoại chôn sâu dưới bùn

Bằng các biện pháp nghiệp vụ đồng bộ, đặc biệt là sự góp sức của lực lượng công nghệ cao, Ban chỉ huy tiền phương đã nhanh chóng tìm ra 1 mắt xích quan trọng. Dưới vỏ bọc là nông dân ít nói, Y Cing Byă (SN 1991, trú tại xã Ea Bar, huyện Cư Kuin) là kẻ tiếp tế đồ ăn hàng ngày đồng thời là đầu mối liên lạc, chuyển tin phục vụ cho nhóm đối tượng tấn công 2 trụ sở xã.Khi công an ập vào nhà, Y Cing Byă vẫn đi làm ruộng và chỉ có vợ con hắn.

Trực tiếp Thiếu tướng Lê Ngọc Châu đã đấu tranh, khai thác lấy lời khai. Ban đầu, Y Cing Byă tỏ ra ngoan cố, không cung cấp bất cứ thông tin gì và phủ nhận mọi sự liên quan. Bằng biện pháp tâm lý, đánh sâu vào góc khuất tình cảm gia đình, nhất là tương lai của người vợ trẻ và những đứa con thơ, đối tượng mới chịu khai ra chiếc điện thoại đang được vứt ngoài ruộng. Theo chỉ dẫn, các trinh sát đã tìm được chiếc điện thoại “bí mật” được Y Cing Byă bọc kỹ bằng ni lông rồi vùi sâu xuống dấu dưới lớp bùn dày. Từ manh mối này, các dữ liệu về nhóm tội phạm đang lẩn trốn dần được bóc tách. Tiếp tục khai thác, vận dụng triệt để các biện pháp nghiệp vụ, công an hình dung ra phía đồi Độc Lập đang có nhóm tội phạm chủ chốt cố thủ.

Lập tiểu ban chỉ huy ngay dưới đồi độc lập

Chiều ngày 13/6, lãnh đạo K02 yêu cầu thiết lập ngay 1 tiểu ban chỉ huy tại vị trí ngã ba, dưới chân đồi Độc Lập với nhiều lực lượng tham gia họp bàn cho cuộc vây bắt lớn. Vòng vây của công an đang siết lại ở phạm vi hẹp dần, quả đồi bị phong toả, lực lượng công an ở thế chủ động ngăn chặn mọi cuộc tẩu thoát.Tư lệnh K02 trao đổi với cấp uỷ chính quyền địa phương, trưng dụng 1 cán bộ thông thạo nghiệp vụ, địa bàn tham gia tiểu ban.

Từ bản vẽ phác thảo địa hình của cán bộ địa chính, Tư lệnh Lê Ngọc Châu nhận thấy ưu điểm của khu đồi là có 3 mặt riêng biệt, phía áp con suối nhỏ, phía áp ruộng và mặt còn lại dựng đứng, chỉ có 1 con đường độc đạo vào, ra. Từ đó, ông triển khai các mũi tấn công cho cán bộ, chiến sỹ với quyết tâm an toàn và hiệu quả. Nhận lệnh, các lực lượng lập tức khoanh vùng phía con suối nhỏ. Với mục đích là nếu đối tượng dịch chuyển thì công an dễ nhận biết đối tượng có mang vũ khí hay không? Nhóm có bao nhiêu người? Tâm lý, tinh thần của chúng ra sao? Từ đó chuyển thông tin về Tiểu ban chỉ huy để lên kịch bản “nhặt” từng đối tượng và đảm bảo an toàn cho các chiến sĩ tham gia đánh án. Chỉ lực lượng cảnh sát đặc nhiệm trang bị áo giáp, vũ khí tối tân tiến sâu vào sào huyệt của chúng, những người còn lại bao vây vòng ngoài, ở cự ly hợp lý để sẵn sàng yểm trợ.

“Trên đường tiến sâu vào đồi Độc Lập, đội đặc nhiệm hết sức lưu ý đảm bảo an toàn. Kẻ phạm tội đang ở thế phòng thủ chủ động và rất manh động. Tầm sát thương của các vũ khí chúng đang có là khoảng 200m, cự ly đó khả năng xuyên thấu rất cao. Do đó, các đồng chí phải mở rộng tầm quan sát, giữ khoảng cách an toàn cho bản thân. Liên tục rà soát các bẫy có thể chúng đã tạo ra như: Chông, lựu đạn cài lại…Nếu phát hiện thấy dấu hiệu khác thường phải dừng lại xử lý xong mới tiếp tục tiến quân. Theo tư liệu điều tra, nhóm đối tượng cố thủ đã 3 ngày trên đồi, đang có nhiều súng và lựu đạn”, lãnh đạo K02 căn dặn.

Tổng tấn công vào xào huyệt

Đêm 13/6, hàng trăm chiến sĩ dàn hàng ngang bao vây quả đồi. Lực lượng đã dùng đèn pin liên tục quét ánh sáng nhằm kiểm soát không cho các đối tượng lợi dụng đêm tối rời vị trí đang ẩn nấp.

Đây là tình tiết quan trọng mà sau này khi bị bắt các đối tượng khai là khi biết bị bao vây đã bàn nhau kế hoạch bỏ chạy. Tuy nhiên, khi xuống bìa rừng thì nhìn thấy ánh đèn của cơ quan chức năng buộc chúng phải quay lại.

Chỉ huy lực lượng đã cho phép chiến sĩ được phép nổ súng trong tình huống cần thiết, nhưng phải giữ được tính mạng đối tượng nhằm phục vụ công tác điều tra về sau.

Khác với kế hoạch của các ngày trước đó, đối tượng bị khống chế, bắt giữ trên đồi Độc Lập đều được đưa về tiểu ban chỉ huy ngay chân đồi để trực tiếp đấu tranh, phân loại, phục vụ việc truy bắt tiếp, đảm bảo kịp thời nhanh chóng.

Bộ câu hỏi nghiệp vụ lại được sử dụng. Qua đó đã xác minh ngay 24 đối tượng bị bắt giữ đều là thành phần trực tiếp tham gia vụ khủng bố với vai trò chủ chốt. Khi vòng vây của công an siết chặt, không còn lối thoát, 1 đối tượng trong nhóm cầm đầu đã tự sát bằng súng. Các đối tượng sừng sỏ bị bắt tạo ra bước ngoặt trọng cho việc quét sạch các phần tử liên quan, đồng phạm trong những ngày sau.

Lòng dân cũng là chiến thuật

Cùng thời điểm, Bộ Công an phát đi thông báo đề nghị người dân huyện Cư Kuin và các địa bàn lân cận bình tĩnh, không hoang mang, thực hiện theo yêu cầu của chính quyền cơ sở, các lực lượng chức năng. Chính quyền tỉnh ĐắkLắk yêu cầu: Các xã của huyện Cư Kuin được chỉ đạo trực 100% quân số, người dân tạm thời không ra khỏi nhà. Nhà chức trách cũng phát đi lời kêu gọi quần chúng nhân dân nếu phát hiện đối tượng lạ mặt, tình nghi thì báo ngay cho chính quyền địa phương và lực lượng công an gần nhất. Các gia đình có con, em, người thân vi phạm tích cực vận động, động viên họ ra đầu thú, thành khẩn khai báo để hưởng chính sách khoan hồng.

Xuyên suốt quá trình 5 ngày vây bắt nhóm khủng bố, những người đàn ông Tây Nguyên đã mang theo xe máy, công cụ lao động hàng ngày bủa ra các ngả đường, theo chân cảnh sát để hỗ trợ truy tìm, bắt giữ các đối tượng. Những người phụ nữ ở lại buôn làng, người lấy rau, vo gạo nấu những suất cơm tình nghĩa tiếp tế cho các chiến sĩ phá án.

“Họ báo tin cho chúng tôi những dấu vết của nhóm tội phạm. Họ dùng xe máy chở anh em chiến sĩ để tới nhanh hơn nơi có kẻ gây án đang ẩn nấp. Tình cảm của bà con, buôn làng khiến chúng tôi như được tiếp thêm sức mạnh, khiến kẻ khủng bố nhìn thấy cũng chùn chân”, Thượng tá Diêm Công Toàn, Trung đoàn trưởng Trung đoàn CSCĐ Tây Nguyên kể lại.

Từ thắng lợi này, ngày 26/6, Cơ quan ANĐT Công an tỉnh Đắk Lắk đã ra quyết định khởi tố 75 bị can về tội “Khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân”. Ngoài ra, cơ quan điều tra cũng khởi tố 9 bị can khác về tội ” “không tố giác tội phạm”, ” che giấu tội phạm” và “Tổ chức, môi giới cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam trái phép”.

 Fulro, dưới bàn tay giật dây của các thế lực thù địch, trở thành một tổ chức phản động cực kỳ nguy hiểm. Cái tên của tổ chức ấy gắn với sự đen tối, là bóng ma hãi hùng ám ảnh vùng đất Tây Nguyên. Mặc dù hiện nay, tổ chức Fulro đã bị xóa sổ, nhưng tàn dư của nó vẫn chưa thực sự chấm dứt, vẫn tồn tại trong “vấn đề Tây Nguyên” thông qua hình thức khác. Với loạt bài hồ sơ - tư liệu dài kỳ, chúng tôi xin góp phần tái hiện lại phần nào hoạt động và bản chất của tổ chức tội ác này. Đồng thời xin được tôn vinh những chiến công của quân và dân Tây Nguyên trong sự nghiệp đấu tranh đầy cam go và mất mát, hy sinh nhằm chống lại những âm mưu, thủ đoạn của kẻ thù, bảo vệ sự bình yên cho mảnh đất hùng vĩ trong lòng Tổ quốc…

TỪ BAJARAKA ĐẾN FULRO

 

Theo dòng lịch sử, tiền thân của tổ chức Fulro đã có từ thời đất nước ta còn chưa sạch bóng ngoại xâm. Nhiều tài liệu trong và ngoài nước thể hiện, với chủ trương đấu tranh bất bạo động yêu cầu chấm dứt mọi chính sách phân biệt đối xử đối với các sắc tộc thiểu số Việt Nam của nhà cầm quyền Ngô Đình Diệm, ngày 1-5-1958, một số trí thức người Tây Nguyên (từ dùng của thời kỳ đó là: người Thượng), do ông Y Bham Ênuôl người Ê Đê chủ xướng, đã thành lập một tổ chức có tên gọi BaJaRaKa. Mục tiêu kết nối các sắc tộc được cho là mạnh nhất và sinh sống lâu đời ở Tây Nguyên, BaJaRaKa là chữ viết tắt tên của bốn dân tộc chủ yếu: Bahnar (người Ba Na), Djarai (người Gia Rai), Rhadé (người Ê Đê) và Kaho (người Cơ Ho). 

Cố Đại tá Vũ Linh

Chỉ sau hai tháng kể từ ngày thành lập, với chữ ký của ông Y Bham Ênuôl, ngày 25-7-1958, BaJaRaKa gửi thư đến Tòa đại sứ Pháp, Hoa Kỳ và Liên Hiệp Quốc tố cáo những hành vi phân biệt sắc tộc của nhà cầm quyền và yêu cầu các cường quốc can thiệp để người Thượng được độc lập trong khối Liên hiệp Pháp hoặc dưới sự lãnh đạo của Hoa Kỳ. Tiếp đó, các tháng 8 và 9 của năm này, BaJaRaKa tổ chức nhiều cuộc biểu tình thỉnh nguyện tại Buôn Ma Thuột, Kon Tum, Pleiku nhưng các cuộc biểu tình này đều bị trấn áp. Tất cả những người được cho là lãnh đạo của phong trào này đều bị bắt, trong đó có ông Y Bham Ênuôl. 

 

Trước đó, từ năm 1956, thực thi mục tiêu chống cộng ráo riết, triệt để của Hoa Kỳ, các cố vấn quân sự Mỹ vào tận các buôn làng, đào tạo và trang bị vũ khí cho thanh niên Thượng. Họ tổ chức thành các đội Dân sự Chiến đấu Thượng (Civilian Indigenous Defense Group, CIDG) và Lực lượng Đặc biệt. Cuộc đảo chính của phe quân sự dưới sự hỗ trợ của CIA đã lật đổ chính thể họ Ngô vào năm 1963, với sự kiện này, tất cả những người lãnh đạo của BaJaRaKa được trả tự do. Sau đó, nhằm giảm bớt sức ép chính trị, đồng thời thực hiện mưu đồ “dùng người Thượng cai trị người Thượng”, nhà cầm quyền Sài Gòn đã bổ nhiệm một loạt các thủ lĩnh của phong trào này vào các chức vụ chủ chốt ở các tỉnh Tây Nguyên. Trong đó, ông Y Bhăm Ênuôl trở thành phó tỉnh trưởng tỉnh Đắc Lắc, ông Paul Nưr là phó tỉnh trưởng tỉnh Kon Tum. Tháng 3-1964, một lần nữa được sự ủng hộ của người Mỹ, những người lãnh đạo BaJaRaKa kết hợp với các sắc tộc Thượng khác và người Chăm tại duyên hải miền Trung thành lập “Mặt trận Giải phóng Cao Nguyên” (FLHP). Thế nhưng, ngay từ khi thành lập, “mặt trận” này đã phân chia thành hai phe đối nghịch nhau: phe ôn hòa do Y Bham Ênuôl đại diện và phe chủ trương bạo động do Y Dhơn Adrong cầm đầu. 

 

Trong hai tháng 3 đến 5-1964, phe bạo động trong FLHP bị quân đội Sài Gòn mở các chiến dịch truy quét gắt gao phải chạy qua Campuchia lập căn cứ tại tỉnh Mondolkiri, cách biên giới nước ta 15 km. Tại căn cứ này, họ tiếp tục tuyển mộ thanh niên Thượng tham gia FLHP chống chính quyền Việt Nam Cộng hòa. Ngày 19-9-1964, các toán biệt kích thuộc Lực lượng Đặc biệt và các đội Dân sự Chiến đấu Thượng nổi dậy đánh chiếm một số đồn ở Quảng Đức (nay là Đắc Nông) và Đắc Lắc giết chết 35 binh sỹ VNCH, bắt sống quận trưởng Đức Lập; đánh chiếm đài phát thanh Buôn Ma Thuột và kêu gọi người dân tham gia nổi dậy thành lập quốc gia độc lập. Ngày 20-9-1964, chuẩn tướng Vĩnh Lộc, Tư lệnh Vùng II Chiến thuật đã lệnh cho Sư đoàn 23 bộ binh cùng một số tiểu đoàn biệt động quân và thiết giáp vây quanh đài phát thanh, và những đồn bị chiếm đóng. Thế nhưng, ngay thời điểm đó, Vĩnh Lộc nhận được khuyến cáo của Beachner, tham tán thứ ba tòa đại sứ Mỹ trên Cao Nguyên là dừng ngay lệnh nổ súng và tiến hành thương thuyết. Ngay sau đó, một cuộc thương lượng có sự hiện diện của quan chức tòa đại sứ Mỹ, đi đến những thỏa thuận sau: Y Bham Ênuôl được cử làm chủ tịch chính thức phong trào FLHP; tuy nhiên ngay trong chiều 20-9-1964, ông ta đã trốn sang Campuchia. Thỏa thuận thứ hai là những người Thượng chỉ huy đợt tập kích này không bị truy tố và không bị truy đuổi khi rút quân qua Campuchia… 

 

Như một cơ hội đã chín muồi cho một âm mưu lâu dài, cuộc thương lượng dưới sự “chủ trì” của người Mỹ chính là “bà đỡ” đảm bảo cho sự ra đời của một thế lực chính trị mới theo đúng ý đồ và sự sắp đặt của họ. Ngày 20-9-1964, tại Campuchia, “Mặt trận Thống nhất Đấu tranh của các Sắc tộc bị Áp bức” được thành lập (Front Uni de Lutte des Races Opprimées, đọc theo tiếng Pháp, viết tắt là FULRO (xin viết là Fulro). Mặt trận này bao gồm các thành phần: Mặt trận Giải phóng Champa (Front de Libération du Champa, FLC) tức Fulro Chăm, do Les Kosem (một tướng nhảy dù người Khmer gốc Chăm) lãnh đạo. Mặt trận Giải phóng xứ Campuchia Krom miền Tây Nam Việt Nam (Front de Libération du Kampuchea Krom, FLKK) tức Fulro Khmer, do Chau Dera làm đại diện và Mặt trận Giải phóng Cao Nguyên (Front de Libération des Hauts Plateaux, FLHP) tức Fulro Thượng, do Y Bham Ênuôl cầm đầu. Fulro đã tự “sản xuất” một lá cờ (hiệu kỳ) hình chữ nhật gồm ba sọc: màu xanh biển (tượng trưng cho biển cả), màu đỏ (biểu tượng của đấu tranh) và màu xanh lá cây (màu của rừng núi). Trên dòng sọc đỏ có ba ngôi sao trắng tượng trưng cho ba mặt trận của Fulro: Champa, Thượng và Campuchia Krom. Fulro có ba cơ quan lãnh đạo: Hội đồng Tối cao do Chau Dera làm chủ tịch, Hội đồng Bảo trợ do Les Kossem làm chủ tịch, và Ủy ban Chấp hành Trung ương do Y Bham làm chủ tịch. Trong thực tế, vào thời điểm này, Y Bham Ênuôl không có thực quyền, người nắm hết mọi quyền hành là Les Kosem. Trong khi đó, nhóm Fulro Thượng do Y Bham Ênuôl làm chủ tịch vẫn bị phân hóa thành hai như còn thời BaJaRaKa: nhóm dân sự ôn hòa do Y Bham Ênuôl lãnh đạo tiếp tục chủ trương vận động Hoa Kỳ làm áp lực với chính phủ Việt Nam Cộng hòa để Fulro Thượng được về Việt Nam hoạt động một cách chính thức; ngược lại, nhóm vũ trang do Y Dhơn Adrong cầm đầu vẫn kiên quyết chủ trương dùng bạo lực để thành lập một quốc gia độc lập của người Thượng trên cao nguyên… 

Vũ khí của Fulro

Trong thời kỳ từ 1964 đến 1969 và ngay cả những năm sau ngày nước nhà thống nhất, “câu chuyện Fulro” rất dài dòng với nhiều biến cố và sự kiện xảy ra bởi những mâu thuẫn chồng chéo giữa Fulro với chế độ Việt Nam Cộng Hòa và các thế lực chính trị khác; giữa các nhân vật, các phái khác nhau chính trong tổ chức này. Cũng trong những năm này, Fulro liên tục thay đổi bộ máy cầm đầu, trong đó, có không ít kẻ bị đồng bọn ám sát trong quá trình thanh trừng, tranh giành quyền lực. Nói ra rất tốn giấy mực và thời gian của bạn đọc. Xin điểm thêm về sự kiện hiệp ước cuối cùng được ký kết vào ngày 1-2-1969 giữa ông Paul Nưr - đại diện Việt Nam Cộng Hòa và Y Dhê Adrong, đại diện Fulro dưới sự chủ tọa của Tổng thống Sài Gòn Nguyễn Văn Thiệu. Một số người trong các sắc tộc Thượng và Chăm không hài lòng với những điều khoản ký kết và vì vậy, Fulro tiếp tục đấu tranh, có lúc lộ diện, có lúc ẩn chìm. 

 

* * *

 

Năm 1975, chế độ Việt Nam Cộng hòa sụp đổ, Fulro - dưới sự giật dây, hỗ trợ của các ông chủ từ xa, tiếp tục tổ chức quấy phá chống lại nước ta. Từ đầu năm 1975 đến năm 1977, Fulro tiếp tục tuyên truyền, kích động gây hận thù dân tộc và tiến hành tập kích vũ trang. Một tên thủ lĩnh khác là Y Djao Niê tổ chức lại Fulro đồng thời kêu gọi các nước Anh, Pháp, Mỹ và LHQ viện trợ. Từ năm 1982-1985, Fulro được các thế lực quốc tế và tàn quân Pôn Pốt tiếp sức, củng cố căn cứ ở Mondolkiri và đưa được các toán đặc biệt về vùng ngã ba biên giới Việt Nam - Lào - Campuchia lập “mật cứ” đón gián điệp, biệt kích, lực lượng lưu vong trở về như Võ Đại Tôn, Hoàng Cơ Minh và các toán phản động khác. Trong thời gian từ năm 1979-1985, hoạt động Fulro đã phá hoại cuộc sống bình yên của các thôn ấp, buôn làng, giết hại nhiều cán bộ, công an, dân quân và quần chúng tốt. Nhưng lực lượng công an, quân đội ta được nhân dân các đồng bào dân tộc ủng hộ đã đẩy mạnh công tác nghiệp vụ, đấu tranh thắng lợi trong hàng chục chuyên án, làm tan rã nhiều nhóm Fulro và đưa họ trở về với cộng đồng. 

Máy đánh chữ của Fulro do lực lượng ta thu được

Ở Tây Nguyên, cuối thập niên 80, không còn mấy ai nhắc đến Fulro nữa. Cho đến năm 1992, vấn đề Fulro lại xuất hiện ở khu vực biên giới Thái Lan - Campuchia. Theo phóng viên người Mỹ Nate Tahyer trên tờ New Straits Times: “Lực lượng mang tên là Fulro-Dega là một tổ chức vũ trang đặt dưới quyền lãnh đạo của đại tá Y Peng Ayun, vẫn tiếp tục liên hiệp với Khmer Ðỏ để chống lại Hà Nội. Sau 17 năm chống cộng, lực lượng của đại tá Y Peng Ayun chỉ còn lại khoảng 2.000 người. Từ biên giới Thái -Miên, đại tá Y Peng Ayun tuyên bố rằng, lực lượng Fulro-Dega sẽ tiếp tục đấu tranh cho tới khi nào Cộng Sản trao trả lại tự do cho dân tộc Tây Nguyên.” Năm 1994, khi LHQ đưa lực lượng quốc tế UNTAC vào thực hiện giải pháp chính trị ở Campuchia, Fulro không còn chỗ dựa. Với sự chấp thuận của Mỹ, tháng 12-1992, toàn bộ số Fulro còn lại gồm 407 tên do Y Peng Ayun cầm đầu đã ra hàng UNTAC, tuyên bố chấm dứt hoạt động chính trị và vũ trang, nộp vũ khí và được người Mỹ đưa đi định cư ở bang Colorado…

 

Hồ sơ về Fulro là hồ sơ về một tổ chức phản động, một tổ chức tội ác. Tổ chức đó đã bị xóa sổ trước tinh thần đấu tranh không mệt mỏi của quân và dân ta trong công cuộc bảo vệ độc lập, chủ quyền, sự toàn vẹn lãnh thổ và cuộc sống bình yên của nhân dân. Thế nhưng, tàn dư của nó vẫn còn khi vẫn còn đó những thế lực thù địch, những âm mưu đen tối chống phá đất nước và nhân dân ta. Lật lại hồ sơ Fulro, chúng tôi muốn gửi đến bạn đọc những thông tin dù đã từng xảy ra trong quá khứ, nhưng bài học cảnh giác thì luôn tươi mới…

 Công an tỉnh Đắk Lắk ra quyết định truy nã đặc biệt một bị can liên quan đến vụ tấn công trụ sở xã về tội danh “Khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân”.

Liên quan đến vụ tấn công trụ sở UBND xã Ea Tiêu và xã Ea Ktur, H.Cư Kuin (Đắk Lắk), ngày 1.7, thông tin từ Công an tỉnh Đắk Lắk cho biết, cơ quan này đã ra các quyết định truy nã đặc biệt đối với 5 bị can về tội “khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân”.

Theo đó, Công an tỉnh Đắk Lắk ra quyết định truy nã các bị can: Nay Tam (49 tuổi), Nay Yên (53 tuổi), Nay Dương (55 tuổi, cùng trú xã Cư Pơng, H.Krông Búk), Y Khing Liêng (31 tuổi, trú xã Hòa Sơn, H.Krông Bông) và Y Ju Niê (55 tuổi, trú xã Ea Knuêc, H.Krông Pắk, Đắk Lắk).

Trước đó, ngày 28.6, các bị can nói trên bị cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Đắk Lắk khởi tố bị can về tội “khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân”. Hiện cả 5 bị can nói trên đã bỏ trốn khỏi địa phương, không rõ tung tích.

Theo quyết định truy nã, bất kỳ người nào cũng có quyền bắt và giải ngay người đang bị truy nã đến cơ quan công an, viện kiểm sát hoặc UBND nơi gần nhất. Sau khi bắt hoặc tiếp nhận đối tượng truy nã, phải báo ngay cho Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Đắk Lắk tại địa chỉ: 58 Nguyễn Tất Thành, phường Tự An, TP Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk, điện thoại: 0694389133.

Sáng sớm 11/6, nhóm tội phạm đã tấn công 2 trụ sở UBND xã Ea Tiêu và Ea Ktur (huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk) khiến 2 cán bộ xã, 4 cán bộ, chiến sĩ công an và 3 người dân tử vong, 2 cán bộ công an bị thương.

Ngay sau khi xảy ra vụ việc, Công an tỉnh Đắk Lắk phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ Bộ Công an truy bắt những kẻ gây án.

Tính đến này 23/6, Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Đắk Lắk đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và lệnh tạm giam đối với 75 bị can về tội “Khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân”, khởi tố 7 bị can về tội “Không tố giác tội phạm”, 1 bị can về tội “Che giấu tội phạm”, 1 bị can về tội “Tổ chức, môi giới cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam trái phép”.

Hạ Băng